Probleem analyse
Net als iedere bij andere sport heeft Hapkido IJsselstein ook soms te maken met blessures. Het gaat hier dan met name om blessures aan de knie. Nu is de vraag, waar komen deze blessures vandaan en hoe zijn deze te voorkomen? In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de meest voorkomende blessure bij Hapkido IJsselstein en de daarbij horende risicovolle oefeningen.
Meest voorkomende blessures bij Hapkido
Na een korte blessure inventarisatie binnen Hapkido IJsselstein komt naar voren dat de meest voorkomende blessure een blessure aan de knie is. Op de tweede plek, komen verrekkingen van spier en pees weefsel. Verrekkingen zijn echter vaak van kortere duur en behoeven op dit moment minder aandacht, wel is het aan te raden om hier in de toekomst meer onderzoek naar te doen. Op dit moment zijn er van de 85 leden, 9 leden bekend met een knie blessure, hiervan zijn er 8 van het mannelijke geslacht en 8 boven de 18 jaar. Dat het vooral mannen betreft lijkt niet vreemd, als je naar de Hapkido populatie kijkt is het merendeel man. Volgens diverse artikelen is de leeftijd van 18+ een risico factor voor het ontstaan van een blessure, vooral in combinatie met een hoog trainingsniveau. Hier wordt later in het stuk verder op ingegaan. Bij het merendeel van de blessures gaat het om blessures van tijdelijke aard of die zo nu en dan opspelen tijdens het Hapkido-en. Hierbij kun je denken aan overbelasting, verrekking en beschadiging van de structuren (spieren, botten, pezen, banden) rondom de knie. Gescheurde kruisbanden, meniscus letsel en dergelijke blessures komen voor zover bekend niet voor maar zijn wel een risico. Er zijn wel leden die deze blessures eerder gehad hebben, daarvan was Hapkido echter niet de oorzaak. Wel ervaren deze leden soms klachten aan de knie tijdens het Hapkido-en.
Blessures binnen de martial arts komen vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, Als je het echter in verhouding bekijkt komen blessures vaker voor bij vrouwen, een oorzaak hiervoor wordt in de literatuur niet gegeven. De blessures die voorkomen hangen af van de soort martial art die beoefend wordt. Een blessure aan het bovenste deel van het lichaam komt het meeste voor bij Judo, blessures aan het hoofd en gezicht het meeste bij Karate en aan de onderkant van het lichaam bij Taekwondo. Uit een landelijk onderzoek onder sportfysiotherapeuten blijkt dat sportfysiotherapeuten, naast acute blessures, voor circa 47 procent te maken hebben met overbelastingsblessures. Echter 1,4% tot 3,5%.van de blessures binnen Judo, Karate en Taekwondo ontstaat geleidelijk/ door overbelasting, het overige deel van de blessures ontstaat acuut. Daarbij is de meest voorkomende blessure de kneuzing.
Oorzaken van knie blessures
De soort blessure is afhankelijk van het soort martial art en de daarbij behorende training of wedstrijd. Zo zie je bij Taekwondo, dat veel gelijkenis heeft met de schoptechnieken uit Hapkido dat de meest voorkomende blessures aan het onderste deel van het lichaam zijn. Het gaat hier met name om een kneuzing van de voet. De oorzaak van deze kneuzing is het uitvoeren van een roundhouse trap die wordt geblokt door de tegenstander met een elleboog. De tweede meest voorkomende blessure regio is het bovenste deel van het lichaam, dit door een blessure aan het hoofd. Deze wordt veroorzaakt door het ontvangen van een roundhouse trap.
Deze blessures komen met name voor bij wedstrijden/sparren. Bij Hapkido is er echter geen sprake van wedstijden gericht op sparren en zijn deze blessures dan ook niet van toepassing. Zoals eerder benoemd is de meest voorkomende blessure bij Hapkido de knie blessure. Aangezien er verder geen literatuur beschikbaar is over blessures bij Hapkido, en de soortgelijke martial arts te ver weg staan van de uitvoering van Hapkido zal er gebruik worden gemaakt van de expertise en ervaring van de instructeurs binnen Hapkido IJsselstein.
De meeste knie blessures ontstaan volgens de Hapkido instructeurs bij het uitvoeren van traptechnieken en het verkeerd uitvoeren van complexe bewegingen (zoals technieken en patterns). De blessure gevoelige traptechnieken zijn met name; de roundhouse, spinning kick, side kick en front kick. Het verkeerd uitvoeren van een beweging kan komen doordat de persoon in kwestie de beweging gewoonweg niet begrijpt, dit komt vooral bij beginners voor. Ook kan het zijn dat de persoon in kwestie een verminderde motoriek heeft en de beweging niet juist kan coördineren. De kans op blessures vergroot op het moment dat de motoriek niet optimaal/verminderd is. Dit kan bijvoorbeeld komen door te snel te beginnen met complexe oefeningen, en te weinig opbouw in de training te hebben. Ook kan het persoonsgebonden zijn. Risicovolle oefeningen bij Hapkido zijn naast de bovengenoemde traptechnieken; de schouder worp en patterns 2-5.
Bij de traptechnieken ontstaan blessures onder andere door het uitvoeren van herhaalde explosieve bewegingen die vaak gepaard gaan met veel rotatie/draaiende krachten. Dit kan leiden tot vermoeidheid en overbelasting van de omliggende structuren van de knie. “Overbelastingsblessures zijn het gevolg van herhaalde submaximale belasting in collageen houdende structuren zoals pezen, spieren en banden. Op microscopisch en submicroscopisch niveau ontstaan dan structurele beschadigingen die door een ontstekingachtige reactie worden gerepareerd”. Als er sprake is van vermoeidheid van de spieren kan het voor komen dat de persoon in kwestie vooral gebruik gaat maken van de passieve stabiliteit van de knie, oftewel de stabiliteit die de botten en banden bieden. Ook hierdoor kan er overbelasting of schade van de passieve structuren rondom de knie ontstaan. Daarnaast kan dit gebeuren op het moment dat de persoon in kwestie zijn spieren te ontspannen (geen actieve stabiliteit) houdt of geen optimale spier coördinatie heeft en als het ware in zijn gewrichten/kapsel gaat hangen. Deze laatste ontstaanswijze zie je bij Hapkido vooral terug bij het uitvoeren van diepe standen in de patterns. Ook kan spierzwakte of een niet optimale verhouding/ samenwerking van de spieren rondom de knie in combinatie met het uitvoeren van complexe bewegingen leiden tot blessures.
Risicofactoren
Er zijn een aantal algemene risico factoren voor het ontstaan van blessures bij Martial arts.. Zo is ouder zijn dan 18 jaar een risico factor voor blessures. De combinatie van een hoge leeftijd en veel ervaring (band niveau) vormen vooral een risico, de gedachte hierachter is dat personen met meer ervaring ouder zijn en complexere en krachtigere bewegingen kunnen uitvoeren. Ook de hoeveelheid van training is een risico factor, elk uur dat er per week meer wordt getraind verdubbeld de kans op een blessure. De gemiddelde trainingstijd bij martial arts van jongeren is 3.3 uur en die van volwassenen 5.4 uur. Je lichaam moet om blessures te voorkomen in optimale conditie/fitheid zijn tijdens een training. Lichamelijke fitheid wordt onderscheiden in uithoudingsvermogen, kracht, lenigheid, snelheid en coördinatie. Als deze vereisten niet aanwezig zijn is ook dit een risico factor.
Als je naar de groep Hapkido-ers kijkt die een blessure hebben zijn acht van de negen 18+. Dit kan komen doordat de risico volle oefeningen bij Hapkido ook met name worden uitgevoerd door de oudere hogere banden (groene band +). De knie preventie oefeningen zijn dus extra belangrijk voor deze groep. Tevens is veel trainen bij Hapkido ook een risico factor, hierdoor kunnen onder andere overbelastingsblessures ontstaan. Als je naar het voorgaande stuk kijkt over de ontstaanswijze van knie blessures komt het ook hier voor een groot deel neer op het ontbreken van een optimale fitheid. Het is dus belangrijk om de algehele fitheid van Hapkido IJsselstein optimaal te krijgen.
Samenvatting
Er is niet voldoende literatuur beschikbaar over Hapkido, daarom is er gebruik gemaakt van de expertise van de instructeurs van Hapkido IJsselstein. Die noemen de blessure aan de knie als meest voorkomend. Deze blessure wordt veroorzaakt door risicovolle oefeningen zoals schoptechnieken, patterns en technieken. Overbelastingsblessures ontstaan vooral door vermoeidheid, vele herhaling, en grote rotatie/draai krachten. Een verminderde actieve stabiliteit van de spieren door vermoeidheid, onoplettendheid, spier zwakte/disbalans is tevens een belangrijke oorzaak van knie blessures. Daarnaast is het hebben van veel ervaring in combinatie met een leeftijd van boven de achttien een risico factor voor het ontstaan van een blessure. Hoe meer trainingstijd hoe groter de kans op blessures is, met name de overbelastingsblessures. Ook is het hebben van een niet optimale conditie/fitheid een risico factor voor het ontstaan van een blessure.